ISO 50001 standart maddeleri konusundan önce; iso nedir, açılımı nedir bundan bahsedelim. Bu standart, iso 9001, iso 14001 veya diğerleri gibi uluslararası kabul görmüş standartlar gibi (International Organization for Standardization) Uluslararası standardizasyon örgütünün ortak kararlar alarak yayımladığı bir enerji yönetim sistemi standardıdır. Bu standart tüm dünyada bulunan bütün akredite belgelendirme kuruluşları tarafından hem üretim hem de hizmet sektöründe uygulanabilen bir yapıda oluşturulmuş ve kabul görmüştür. ISO 5001 Enerji yönetimini kapsayan standardın amacı, diğer uluslararası standartlarda olduğu gibi bu standartta da tarife dışı ticaret engelleri ortadan kaldırmak ve firmaları yasal yükümlülüklere teşvik etmektir.
Bu standart, yasal şartları ve EYS riskleri hakkındaki bilgileri dikkate alan bir politikanın ve hedeflerin geliştirilmesi için bir kuruluşa yardımcı olmak üzere enerji yönetim sisteminin şartlarını belirlemektedir. Her tipte ve büyüklükteki kuruluşa uygulanması amaçlanmıştır ve farklı coğrafi, kültürel ve sosyal şartları karşılamaktadır. Sistemin başarısı kuruluşun bütün seviyelerinden ve fonksiyonlarından, özellikle üst yönetimden taahhüt alınmasına bağlıdır.
TS EN ISO 50001:2018 açılımı ve anlamı
ISO: Standardı Yayınlamış olan tüm dünyada kabul edilen örgütün adıdır. (Uluslararası Standartlar Örgütünün kısaltılmasıdır.)
50001: Uluslararası Standartlar Örgütü (ISO) tarafından Kalite Yönetim Standardına verilen isimdir.
2018: Sistemin Yayınlandığı veya Revize edildiği Tarihi göstermektedir. (5 yıl süreyle ISO tarafından toplanılarak gerekli revizyon işlemleri onaylanır. Her 8 yılda bir bu tarih değişmektedir.)
TS: Türkçe Standart kısaltması
EN: Avrupa Normu kısaltması
iso 50001 standart maddeleri; diğer yönetim gerekleri ile entegre edilebilen, etkili bir enerji (EYS) yönetim sisteminin elemanlarını kuruluşlara sağlamak ve kuruluşlara EYS ve ekonomik hedeflerine ulaşma konusunda yardımcı olmaktır. Sistemin sürekliliğinin sağlanması, iyileştirilmesi, müşteri ile uygulanabilir birincil ve ikincil mevzuat şartlarına uygunluğu sağlar. Bunun için gereken prosesler (süreçler) dahil olmak üzere sistemi etkin olarak uygulayarak enerji verimliliğini arttırmayı, sürekliliğini sağlamayı ve iyileştirmeyi hedefler. ISO 50001 enerji yönetim sisteminin temel amaçlarından biri budur. Ayrıca bu belge nasıl alınır öğrenmek için tıklayınız.
ISO 50001 Standart Maddeleri
| 50001:2011 (Eski Standart) | ISO 50001:2018 (Revize Edilen Standart) |
| Giriş | Giriş |
| 1. Kapsam | 1. Kapsam |
| 2. Normatif Referanslar | 2. Normatif Referanslar |
| 3. Terim ve Tanımlar | 3. Terim ve Tanımlar |
| 4. Kuruluşun Bağlamı | |
| 4.1 Kuruluşun Bağlamının Anlaşılması | |
| 4. Enerji Yönetim Sistemi Gereksinimleri | |
| 4.1 Genel Gereksinimler | 4.3 Enerji yönetim sisteminin kapsamını belirlemek 4.4 Enerji yönetim sistemi |
| 4.2 Yönetimin Sorumluluğu | 5.1 Liderlik ve Taahhüt |
| 4.2.1 Üst Yönetim | 4.3 Enerji yönetim sisteminin kapsamını belirlemek 5.1 Liderlik ve taahhüt 7.1 Kaynaklar |
| 4.2.2 Yönetim Temsilcisi | 5.1 Liderlik ve taahhüt 5.3 Organizasyonel roller, sorumluluklar ve yetkililer |
| 4.3 Enerji Politikası | 5.2 Enerji Politikası |
| 4.4 Enerji Planlaması | 6. Planlama |
| 4.4.1 Genel | 6.1 Riskleri ve fırsatları ele alma faaliyetleri |
| 4.4.2 Yasal Gereksinimler ve Diğer Gereksinimler | 4.2 İlgili tarafların ihtiyaç ve beklentilerinin anlaması |
| 4.4.3 Enerji Gözden Geçirmesi | 6.3 Enerji Gözden Geçirmesi |
| 6.1 Riskleri ve fırsatları ele alma faaliyetleri | |
| 4.4.4 Enerji Ölçüm Noktası | 6.5 Enerji Ölçüm Noktası |
| 4.4.5 Enerji performans göstergeleri | 6.4 Enerji performans göstergeleri |
| 4.4.6 Enerji hedefleri ve enerji yönetimi eylem planları | 6.2 Amaçlar, enerji hedefleri ve bunları gerçekleştirmeyi planlama |
| 4.5 Uygulama ve Operasyon | 7. Destek 8. İşletim |
| 4.5.1 Genel | |
| 4.5.2 Yeterlilik, eğitim ve farkındalık | 7.2 Yeterlilik 7.3 Farkındalık |
| 4.5.3 İletişim | 7.4 İletişim |
| 4.5.4 Dokümantasyon | 7.5 Dokümante Edilmiş Bilgi |
| 7.5.1 Genel | |
| 7.5.2 Oluşturma ve güncelleme | |
| 7.5.3 Dokümante edilmiş bilginin kontrolü | |
| 4.5.5 Operasyonel Kontrol | 8.1 Operasyonel Planlama ve Kontrol |
| 4.5.6 Tasarım | 8.2 Tasarım |
| 4.5.7 Enerji hizmetleri, ürünler alımı, ekipman ve enerji | 8.3 Tedarik |
| 4.6 Kontrol Etme | 9. Performans Değerlendirme |
| 4.6.1 İzleme, ölçme ve analiz | 9.1 Enerjinin izlenmesi, ölçülmesi, analizi ve performans değerlendirilmesi 6.6 Enerji verilerinin toplanmasının planlanması |
| 4.6.2 Yasal gerekliliklere uygunluğun değerlendirilmesi ve diğer şartlar | 9.1.2 Yasal gerekliliklere uygunluğun değerlendirilmesi ve diğer gereklilikler |
| 4.6.3 Enerji Yönetim Sisteminin İç Tetkiki | 9.2 İç Denetim |
| 4.6.4 Uygunsuzluklar, düzeltme, düzeltici eylem ve önleyici faaliyet | 10.1. Uygunsuzluk ve Düzeltici Faaliyet |
| 4.6.5 Kayıtların Kontrolü | 7.5 Dokümante Edilmiş Bilgi |
| 4.7 Yönetim Gözden Geçirmesi | 9.3 Yönetim Gözden Geçirmesi |
| 10.2 Sürekli İyileştirme | |
| Ek A (bilgilendirici) Kullanımına ilişkin rehber | Ek A (bilgilendirici) Kullanımına ilişkin rehber |
| Ek B (bilgilendirici) ISO 50001: 2011, ISO 9001: 2008, ISO 14001: 2004 ve ISO 22000: 2005 arasındaki karşılatırma | EK B ISO 50001:2011 ve ISO 50001:2018 karşılaştırması |
| Kaynakça | Kaynakça |
