Uluslararası geçerli akreditasyon nedir sorusuna cevap vermeden önce kısaca akreditasyonun ne olduğuna bir değinelim;
Akreditasyon; ürün veya hizmetin, piyasa şartlarına, ulusal veya uluslararası standartlara, yönetmeliklere, mevzuatlara uygun olduğunu göstermek üzere, ürün veya hizmet için yapılacak olan deney, analiz, muayene ve belgelendirme işlemlerini yapacak kurum veya kuruluşların, uluslararası akredite bir kurumca, uluslararası standartlarda denetlenip, yetkilendirmesine verilen addır.
İki çeşit akreditasyon olduğunu ifade edebiliriz. Birincisi ülkemizin akreditasyon kurumu olan Türk-Ak Akreditasyon Kurumudur. İkincisi ise, diğer ülkelerin akreditasyon kurumları olup, genel ifade ile yabancı akreditasyon şeklinde ifade ederiz.
Burada bir akreditasyonun, uluslararası geçerli akreditasyon olmasını sağlayan kriterin ne olduğuna bakalım. Akreditasyon kurumları, sundukları hizmetin küresel çapta geçerli olabilmesi için, IAF (Uluslararası Akreditasyon Forumu) tarafından hazırlanmış olan MLA (Karşılıklı Tanıma Antlaşması) antlaşmasına imza atmış olmalıdırlar. Şayet, akreditasyon kurumu MLA antlaşmasına imza atmamış bir akreditasyon kurumu ise çok taraflı karşılıklı tanıma ilkesine uygun olmaması sebebi ile uluslararası geçerliliğinde kimi zaman sorunlar oluşabilir. Ancak bu noktada bu akreditasyonun geçersiz olduğunu söylemek doğru olmayacaktır. Çünkü MLA antlaşmasına imza atmış olan bölgesel akreditasyon örgütlerinin birine (APAC, EA vb. gibi) üye olmaları dolaylı yoldan IAF tarafından tanındıkları anlamına da gelmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta akreditasyon sağlayıcısının MLA antlaşmasına imza atmamış olması, buna rağmen bağlı olduğu bölgesel akreditasyon örgütünün MLA antlaşmasına imza atmış olması uluslararası geçerlilikte karşılıklı tanıma ilkesinin dışında tutabilir.
MLA Anlaşması
Örnek verecek olursak; NAC akreditasyonu APAC (Asya Pasifik Akreditasyon İş Birliği Örgütü) üyesi olup, APAC ise IAF nezdinde MLA’ ya imza atmış bir örgüttür. NAC akredite bir iso belgesi dolaylı yoldan dünyanın her yerinde geçerli ve IAF tarafından tanınır olmasına rağmen, bazı ülkelerde veya bu ülkelerde yer alan bazı işletmelerce tanınmayabilir. Bunun sebebi; direkt olarak MLA’ ya NAC’ ın imza atmamış olmasıdır.
Diğer bir örnekte ise; Türkak akreditasyonu EA (Avrupa Akreditasyon İş Birliği Örgütü) üyesi olup, hem EA hem de Türkak MLA’ ya imza atmışlardır. Bu sebeple Türkak akreditasyonlu bir iso belgesi dünyanın her yerinde aynı geçerliliğe koşulsuz şartsız sahiptir diyebiliriz.
Konuya birde şu açıdan bakmak doğru olacaktır; ülkemizde bazı kamu ihalelerinde sertifikanın Türkak Akrediteli veya Uluslararası bir akreditasyon kurumunca akredite edilmesi şartı istenebilmektedir. Burada eğer iso belgesi Türkak Akrediteli değil ise ikinci bir yol olarak sertifikanın Türkak akreditasyon kurumuna tanıtılması (teyit yazısı alınması) gerekecektir. Ancak Türkak bu sertifika için teyit yazısı vereceği durumda ilgili iso belgesinin MLA antlaşmasına imza atmış bir ülkenin akreditasyon kurumundan alınıp alınmadığına bakacaktır.
Kısaca akreditasyon seçimi yapmak çok ama çok önemli bir konu olup, bu konu hakkında müşteri kuruluşların doğru yönlendirilmesi gerekmektedir.
Sizde doğru ve uygun koşullarda, uluslararası geçerliliğe sahip iso belgesi almak istiyorsanız, Toem Kalite ile irtibata geçebilirsiniz.
